Każdy obywatel w sądzie

Każdy z nas może znaleźć się w sądzie, z różnych zresztą powodów. Możemy się tam stawić jako oskarżony, poszkodowany, świadek lub podejrzany. Od tego w jakim charakterze tam występujemy, przysługują nam określone prawa i obowiązki. Jesteśmy państwem demokratycznym i nasze prawa gwarantuje nam konstytucja, uchwalone ustawy, ale także międzynarodowe dokumenty podpisane przez nasze państwo i ratyfikowane. To wszystko powoduje, że w sądzie stajemy wyposażeni w katalog praw, które gwarantują nam, że proces będzie przebiegał sprawiedliwie, a my możemy spodziewać się wyroku zgodnego z prawem. Z tych dokumentów, podczas procesu sądowego najważniejsze są: Kodeks postępowania cywilnego, Kodeks postępowania karnego oraz Ustawa o postępowaniu przed sądem cywilnym. Regulacje tam zawarte dotyczą na przykład takich kwestii, że oskarżony jest niewinny do momentu, kiedy ta wina nie zostanie mu udowodniona. Ma prawo do informacji, a także przygotowania się do obrony. Bardzo ważnym sądowym prawem jest zasada retroakcji. Oznacza ona, że jeśli w momencie popełniania jakiegoś czynu nie był on przestępstwem, to nie można kogoś karać za jego popełnienie po latach. To również oznacza, że po pewnym czasie nie można zastosować kart surowszej niż ta, która obowiązywała w momencie popełnienia karalnego czynu. Każdy obywatel jest jednocześnie zobowiązany do przestrzegania obowiązującego prawa. Nie można się tłumaczyć, że nie znaliśmy prawa i dlatego popełniliśmy czyn karalny. W czasie postępowania przeprowadzonego przez sąd, obowiązują określone zasady. Pierwsza z nich jest nazywana zasadą prawdy materialnej. Ta zasada dotyczy przede wszystkim sądu. To na nim bowiem spoczywa obowiązek, by w czasie procesu wiernie odtworzyć ten fragment przeszłości oskarżonego, w którym doszło do popełnienia przez niego czynu karalnego. Od tej zasady można odstąpić jedynie w przypadku, kiedy może być naruszone dobro szczególnie uprzywilejowane. I tak małżonek nie musi zeznawać, jeśli obciąży to żonę/męża. Nie może być też naruszona tajemnica spowiedzi lub tajemnica adwokacka. W tym ostatnim przypadku oznacza to, że adwokat może nie ujawnić dowodu o przestępstwie swojego klienta, o którym dowiedział się podczas udzielania pomocy prawnej lub prowadzenia sprawy. Bardzo ważna jest zasada bezstronności. Oznacza ona, że wszystkie osoby uczestniczące w postępowaniu muszą być bezstronne, czyli nie powiązane w jakikolwiek sposób z jedną ze stron. Oznacza to na przykład nie tylko wyłączenie z procesu sędziego powiązanego z uczestnikami postępowania, ale i obowiązek wysłuchania wszystkich stron procesu. Dla procesu sądowego istotne jest prawo do obrony. Każdy oskarżony, choćby o najcięższe zbrodnie ma prawo się bronić. Może to obić samodzielnie, ale ma też prawo do adwokata. Jest to wskazane, by skorzystał z porady adwokata, gdyż ten zna się na pawie w sposób daleko bardziej zaawansowany niż przeciętny obywatel. Jeśli nie stać go na wynajęcie adwokata, może otrzymać obrońcę z urzędu, który będzie reprezentował jego sprawy. Adwokat nie ma prawa odmówić obrony osobie, która zwróciła się do niego z taką prośbą. Jednocześnie adwokat musi podejmować tylko takie czynności, które będą korzystne dla jego klienta. Według zasady jawności procesu sądowego, społeczeństwo ma prawo do informacji na temat procesu karnego. Ta zasada ma dwie podstawowe funkcje. Pierwsza to funkcja edukacyjna. Społeczeństwo w ten sposób uczy się prawa. Istotna jest też funkcja kontrolna. Nad władzą sądowniczą sprawowana jest kontrola obywatelska.

Jeszcze nie ma komentarzy.

Dodaj komentarz

You must be logged in to post a comment.