Stalking

A-woman-being-stalked-007Przez określenie stalking rozumie się świadome nękanie i prześladowanie kogoś. Zjawisko to pojawiło się w latach 80. XX wieku na terenie Stanów Zjednoczonych. Ofiarami były najczęściej osoby znane ze świata filmu i muzyki, dotknięte nadmiernym dręczeniem ze strony osób określanych jako stalkerzy. Stalking zataczał coraz szersze kręgi, stąd też przez amerykańskie prawo został uznany za popełnianie przestępstwa przeciwko osobom. Obecnie podlega karze na terenie zarówno USA, jak i wielu innych państw europejskich.
W Polsce badania nad tym zjawiskiem przeprowadził Instytut Ekspertyz Sądowych. Okazało się, że około 3 mln Polaków zetknęło się bezpośrednio z natarczywym prześladowaniem. Za takie uważa się świadome działania stalkerów, które ich ofiary odbierają jako poczucie zagrożenia i naruszenie prywatności. Zgodnie z artykułem 190a § 1 kodeksu karnego za wywołanie o pokrzywdzonego poczucia zagrożenia uważa się taką reakcję ofiary, która u każdej innej osoby, patrzącej na daną sprawę obiektywnie, w podobnych okolicznościach nie budziłaby wątpliwości. Naruszenie prywatności następuje zaś wtedy, gdy prześladowca bez zgody ofiary i bezprawnie zakłóci jej życie prywatne. Pojęcie prywatności obejmuje tu nie tylko miejsce, w jakim dana osoba żyje, jak dom czy mieszkanie, ale także prawo do swobodnego decydowania o sprawach osobistych takich jak zdrowie czy wolność.
Do narzędziami, z których korzystają stalkerzy, by dokuczyć swym ofiarom, zaliczają się najczęściej głuche telefony, obraźliwe sms-y, listy czy niechciane wizyty, a także śledzenie czy obserwowanie. Również należy wymienić tutaj Internet, gdzie za pośrednictwem portalów społecznościowych prześladowcy docierają nawet do rodzin i znajomych swych ofiar lub też podszywają się pod nie.
Według polskich norm prawnych na pojęcie stalkingu składają się wielokrotnie powielane zachowania stalkera, wynikające z jego złej woli, mające na celu dręczenie danej osoby, a poprzez to ograniczenie jej wolności osobistej. Zjawisko to zostało uznane w polskim prawie za przestępstwo naruszające prawo człowieka do wolności. Za jego popełnienie grozi kara pozbawienia wolności do lat trzech, a w sytuacji, gdy ofiara w efekcie prześladowań popełni samobójstwo- do lat dziesięciu. Przestępstwo to może być ścigane tylko na wniosek osoby pokrzywdzonej. Oznacza to więc konieczność powiadomienia policji lub prokuratory o popełnieniu przestępstwa i złożenie wniosku o ściganie sprawcy. Do organów tych należy podjęcie odpowiednich kroków, mających na celu doprowadzenie do ukarania sprawcy. Ściganie stalkingu prowadzi się w oparciu o następujące podstawy prawne: artykuły 1-2 ustawy z 25 lutego 2011 r. o zmianie ustawy – Kodeks karny oraz artykuł 190a kodeksu karnego.
Na podstawie kodeksu karnego sąd może zabronić stalkerowi przebywania w konkretnych miejscach lub tez zakazać mu zbliżania się czy kontaktowania z danymi osobami. Przestępca może również otrzymać zakaz opuszczania miejsca swego pobytu bez zgody sądu albo nakaz opuszczenia mieszkania wspólnie zajmowanego z ofiarą.
Zmiany przepisów prawnych wprowadzone do kodeksu karnego w 2011 roku powodują, że stalkerzy nie czują się już bezkarni w swym postępowaniu.

Comments are closed.